Duurzaam beleggen
Duurzaam beleggen
Duurzaamheid is een van de pijlers van ons beleggingsbeleid. Het gaat over houdbaarheid (‘sustainability’) en heeft zowel betrekking op klimaat en natuur, als op sociale kwesties en bestuur van ondernemingen. Voor duurzaamheid en duurzaam beleggen worden ook de termen ‘ESG’ (Environment, Social and Governance) en ‘(maatschappelijk) verantwoord beleggen’ gebruikt. Duurzaam beleggen is gericht op langetermijn waardecreatie: een houdbare wereld met ondernemingen en overheden die niet alleen oog hebben voor het nu, maar ook voor de gevolgen van hun handelen voor de lange termijn.
Onze deelnemers hebben duurzaamheid aangewezen als belangrijk thema (zie verderop). Hiermee steunen zij ons beleggingsbeleid waarin wij dit thema als pijler hebben aangemerkt. Waarom wij duurzaam beleggen zo belangrijk vinden en hoe wij dat doen, leest u in ons duurzaamheidsplan.
Hieronder vindt u meer informatie over hoe wij omgaan met duurzaamheid (onder andere diverse rapportages en verdiepingsdocumenten.) Periodiek publiceren wij een verslag over onze duurzaamheidsactiviteiten (inclusief resultaten).
Doelen
Wij hebben acht fundamentele doelen die aan de basis liggen van ons handelen op het gebied van duurzaamheid. Zij zijn onderdeel van onze beleggingsbeslissingen en zijn gericht op verbeteringen in de wereld, verbeteringen in financiële resultaten en betere beheersing van risico’s.
Wij hebben vijf algemene doelen (1 t/m 5) en drie specifiek voor het Unilever Pensioenfonds (6 t/m 8):
- Respecteren van mensenrechten
- Respecteren van arbeidsrechten
- Tegengaan van omkoping en corruptie
- Voorkomen van betrokkenheid bij controversiële wapens
- Respecteren van normen van goed ondernemingsbestuur
- Beschermen van klimaat en milieu
- Zorgen voor duurzame voedselvoorziening
- Verbeteren van gezondheid en hygiëne
De eerste vijf doelen gelden voor alle pensioenfondsen die doen aan duurzaam beleggen. Onze drie specifieke doelen vullen onze algemene doelen aan. In ons duurzaamheidsplan vindt u een toelichting op onze acht doelen. Wij verwachten dat ondernemingen waarin wij beleggen onze doelen in de praktijk brengen. De uitgebreide gedragslijn hiervoor hebben wij opgenomen in een verdiepingsdocument (Engelstalig).
Wij gebruiken een kader waarmee wij de doelen en de instrumenten om die doelen te bereiken (zoals invloed uitoefenen) voortdurend aan elkaar koppelen. Door toepassing van dit kader worden risico’s beperkt en de kans op rendement vergroot. Bovendien voorkomt het reputatieschade voor het pensioenfonds.
Codes, verdragen en standaarden
Voor ons handelen kijken wij naar nationale en internationale codes, verdragen en standaarden die betrekking hebben op duurzaamheid. Vanwege de grote hoeveelheid zijn wij gedwongen keuzes te maken. De codes, verdragen en standaarden die wij volgen, benoemen wij ook in ons duurzaamheidsplan. Hieronder lichten wij er een aantal toe.
Convenant International Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (IMVB)
Dit convenant uit 2018 is een samenwerking tussen pensioenfondsen, overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties zoals Amnesty en Oxfam Novib. Het is een set van afspraken over hoe risico’s op het gebied van duurzaamheid onderzocht en meegewogen worden in beleggingsbeleid. Het convenant is gestoeld op Guiding Principles van de Verenigde Naties en maakt gebruik van richtsnoeren van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling). Het convenant loopt tot 2023 en er zijn centrale afspraken gemaakt over de voortgang. Wij gebruiken al langer diverse verdragen van de Verenigde Naties in ons handelen op het gebied van duurzaamheid.
Nederlandse Klimaatakkoord
Het Unilever Pensioenfonds is een van de 50 financiële instellingen aangehaakt bij het Nederlandse Klimaatakkoord uit 2019. Concreet wil dat zeggen dat deze instellingen meewerken aan de energietransitie en dat zij vanaf 2020 melden hoeveel CO2 hun beleggingen veroorzaken. Uiterlijk in 2022 maken zij duidelijk wat zij gaan doen om die uitstoot te verminderen. De uitstoot dient in 2030 49% lager te zijn dan in het jaar 1990 (toen het zogeheten Kyoto Klimaatakkoord werd gesloten).
Nederlandse Stewardship Code
In deze code is beschreven hoe institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen, invulling kunnen geven aan hun rechten en plichten als aandeelhouder. Stewardship is te vergelijken met het begrip ‘rentmeesterschap’. Het pensioenfonds dient op te treden als een verantwoord en betrokken aandeelhouder door zich (onder meer) te informeren over wat er speelt bij ondernemingen, te spreken met de leiding van die ondernemingen en ondernemingen bij te sturen waar dat kan en moet. Stemmen op aandeelhoudersvergaderingen en rapporteren daarover hoort ook bij de stewardshipactiviteiten van het pensioenfonds. De focus binnen de Code is de lange termijn en toename van de waarde van een onderneming. Ons beleid op dit vlak is vastgelegd in een verdiepingsdocument over de stewardship code.
Samenwerking
Deze codes, verdragen en standaarden geven ons een basis van waaruit wij samenwerken met andere partijen, zoals andere pensioenfondsen, maatschappelijke organisaties en organisaties binnen de beleggingsindustrie. Als belegger is het Unilever Pensioenfonds klein, maar door samenwerking worden onze stem en standpunten breder uitgedragen. Daarom is het ontwikkelen van nog meer samenwerking één van onze doelen op het gebied van duurzaamheid.
Verklaring inzake EU Informatieverschaffingsrichtlijn (‘SFDR’)
Het Unilever Pensioenfonds houdt geen rekening met de belangrijkste ongunstige effecten in de zin van artikel 4 van de Informatieverschaffingsverordening en de nog te verschijnen secundaire wetgeving. Op dit moment is namelijk nog niet helemaal duidelijk wat de secundaire wetgeving met zich meebrengt. Wij willen zeker weten dat de vereiste rapportages juist worden opgesteld. Naar verwachting zullen wij uiterlijk in 2022 ons besluit heroverwegen met als doel om rekening te houden met de inhoud van artikel 4 van de Europese Informatieverschaffingsrichtlijn (ofwel SFDR).
Convenant International Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (IMVB)
Dit convenant uit 2018 is een samenwerking tussen pensioenfondsen, overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties zoals Amnesty en Oxfam Novib. Het is een set van afspraken over hoe risico’s op het gebied van duurzaamheid onderzocht en meegewogen worden in beleggingsbeleid. Het convenant is gestoeld op Guiding Principles van de Verenigde Naties en maakt gebruik van richtsnoeren van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling). Het convenant loopt tot 2023 en er zijn centrale afspraken gemaakt over de voortgang. Wij gebruiken al langer diverse verdragen van de Verenigde Naties in ons handelen op het gebied van duurzaamheid.
Nederlandse Klimaatakkoord
Het Unilever Pensioenfonds is een van de 50 financiële instellingen aangehaakt bij het Nederlandse Klimaatakkoord uit 2019. Concreet wil dat zeggen dat deze instellingen meewerken aan de energietransitie en dat zij vanaf 2020 melden hoeveel CO2 hun beleggingen veroorzaken. Uiterlijk in 2022 maken zij duidelijk wat zij gaan doen om die uitstoot te verminderen. De uitstoot dient in 2030 49% lager te zijn dan in het jaar 1990 (toen het zogeheten Kyoto Klimaatakkoord werd gesloten).
Nederlandse Stewardship Code
In deze code is beschreven hoe institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen, invulling kunnen geven aan hun rechten en plichten als aandeelhouder. Stewardship is te vergelijken met het begrip ‘rentmeesterschap’. Het pensioenfonds dient op te treden als een verantwoord en betrokken aandeelhouder door zich (onder meer) te informeren over wat er speelt bij ondernemingen, te spreken met de leiding van die ondernemingen en ondernemingen bij te sturen waar dat kan en moet. Stemmen op aandeelhoudersvergaderingen en rapporteren daarover hoort ook bij de stewardshipactiviteiten van het pensioenfonds. De focus binnen de Code is de lange termijn en toename van de waarde van een onderneming. Ons beleid op dit vlak is vastgelegd in een verdiepingsdocument over de stewardship code.
Samenwerking
Deze codes, verdragen en standaarden geven ons een basis van waaruit wij samenwerken met andere partijen, zoals andere pensioenfondsen, maatschappelijke organisaties en organisaties binnen de beleggingsindustrie. Als belegger is het Unilever Pensioenfonds klein, maar door samenwerking worden onze stem en standpunten breder uitgedragen. Daarom is het ontwikkelen van nog meer samenwerking één van onze doelen op het gebied van duurzaamheid.
Verklaring inzake EU Informatieverschaffingsrichtlijn (‘SFDR’)
Het Unilever Pensioenfonds houdt geen rekening met de belangrijkste ongunstige effecten in de zin van artikel 4 van de Informatieverschaffingsverordening en de nog te verschijnen secundaire wetgeving. Op dit moment is namelijk nog niet helemaal duidelijk wat de secundaire wetgeving met zich meebrengt. Wij willen zeker weten dat de vereiste rapportages juist worden opgesteld. Naar verwachting zullen wij uiterlijk in 2022 ons besluit heroverwegen met als doel om rekening te houden met de inhoud van artikel 4 van de Europese Informatieverschaffingsrichtlijn (ofwel SFDR).
Betrokkenheid deelnemers en Unilever
Voor onze doelen op het gebied van duurzaamheid kijken wij onder meer naar onze deelnemers, gepensioneerden en naar Unilever.
Wij onderzoeken periodiek wat onze deelnemers en gepensioneerden belangrijk vinden op het gebied van duurzaamheid. Zo voerden wij in 2020 een deelnemersonderzoek uit en dit zullen wij in de toekomst regelmatig doen. Uit het onderzoek bleek dat onze deelnemers en gepensioneerden onze duurzaamheidsdoelen delen. Mede door het onderzoek blijven wij nadenken hoe wij laagdrempelig kunnen communiceren over wat wij doen op duurzaamheidsgebied.
Duurzaamheid is een belangrijk thema voor Unilever en onderdeel van het Unilever Compass. Het Unilever Pensioenfonds let op initiatieven die Unilever ontplooit. Ook monitoren wij wereldwijde ontwikkelingen via de media en door structurele samenwerkingen met andere pensioenfondsen.
Wij onderzoeken periodiek wat onze deelnemers en gepensioneerden belangrijk vinden op het gebied van duurzaamheid. Zo voerden wij in 2020 een deelnemersonderzoek uit en dit zullen wij in de toekomst regelmatig doen. Uit het onderzoek bleek dat onze deelnemers en gepensioneerden onze duurzaamheidsdoelen delen. Mede door het onderzoek blijven wij nadenken hoe wij laagdrempelig kunnen communiceren over wat wij doen op duurzaamheidsgebied.
Duurzaamheid is een belangrijk thema voor Unilever en onderdeel van het Unilever Compass. Het Unilever Pensioenfonds let op initiatieven die Unilever ontplooit. Ook monitoren wij wereldwijde ontwikkelingen via de media en door structurele samenwerkingen met andere pensioenfondsen.
Instrumenten duurzaamheidsbeleid
Duurzaam beleggen houdt in dat wij bij onze beleggingsbeslissingen niet alleen de financiële informatie van een onderneming laten meewegen: we beoordelen ook de duurzaamheid van een onderneming aan de hand van de eerdergenoemde acht doelen. We doen dit enerzijds om financiële redenen, namelijk om risico's te verkleinen en de kans op rendement te vergroten. Maar ook om niet-financiële redenen, zoals het voorkomen van reputatieschade én om een verschil te maken in de wereld.
Voor uitvoering van ons duurzaamheidsbeleid maken wij gebruik van de volgende instrumenten: integreren, invloed uitoefenen, insluiten en impact hebben. In ons duurzaamheidsplan is op hoofdlijnen toegelicht wat deze instrumenten inhouden. Wij gebruiken deze instrumenten ook bij het selecteren en monitoren van externe vermogensbeheerders. In enkele verdiepingsdocumenten hebben wij beschreven hoe wij elk instrument inzetten: integreren, invloed uitoefenen en insluiten. Impact hebben lichten wij hieronder toe.
Voor uitvoering van ons duurzaamheidsbeleid maken wij gebruik van de volgende instrumenten: integreren, invloed uitoefenen, insluiten en impact hebben. In ons duurzaamheidsplan is op hoofdlijnen toegelicht wat deze instrumenten inhouden. Wij gebruiken deze instrumenten ook bij het selecteren en monitoren van externe vermogensbeheerders. In enkele verdiepingsdocumenten hebben wij beschreven hoe wij elk instrument inzetten: integreren, invloed uitoefenen en insluiten. Impact hebben lichten wij hieronder toe.
Impact hebben
Met impact-beleggen proberen wij doelgericht bepaalde veranderingen in de wereld tot stand te brengen. Dit doen wij sinds 2015 en wij richten ons daarbij op drie specifieke ‘thematische doelen’ die onze deelnemers belangrijk vinden. Concreet zijn dat investeringen in ondernemingen die werken aan oplossingen op de gebieden (1) klimaat en milieu, (2) duurzame voedselvoorziening en (3) gezondheid en hygiëne.
Wij maken hiervoor sinds 2018, naast andere mogelijkheden, gebruik van twee beleggingsfondsen die in samenspraak met onze fiduciaire beheerder Univest Company zijn opgezet. Deze beleggingsfondsen zijn gericht op effecten op de langere termijn.
Uitvoering en ‘real world impact’
De huidige impact-beleggingsfondsen investeren in meer dan 100 ondernemingen die zich richten op diverse oplossingen, zoals duurzaam vervoer, schoner drinkwater en ondersteuning voor kinderen met ontwikkelingsbeperkingen op, onder andere, sociaal-emotioneel gebied. Daarnaast investeren wij in zogeheten zorgvastgoed: panden waarin zorg geleverd wordt. Gegeven onze doelstellingen streven wij ernaar deze beleggingen de komende jaren te laten groeien.
Bij impact-beleggen is het van belang te meten welke daadwerkelijke verbeteringen de beleggingen opleveren. De vertaling van een investering in een bedrijf dat een technologie ontwikkelt om verbetering in de wereld te bewerkstelligen naar concrete impact is een uitdaging. Wij hebben eerste positieve en interessante cijfers, maar ook omdat wij investeren voor de langere termijn, zijn dat nog indicaties: een meer betrouwbaar en meer volledig inzicht is binnen enkele jaren te verwachten. Dat geldt deels ook voor onze inspanningen om de uitstoot van CO2 terug te dringen (zie ook het Nederlandse Klimaatakkoord hierboven) en dat uniform meetbaar en inzichtelijk te maken. Daarvoor zoeken wij samenwerking met andere pensioenfondsen en kijken wij naar best practices voor meetmethodes.
Wij maken hiervoor sinds 2018, naast andere mogelijkheden, gebruik van twee beleggingsfondsen die in samenspraak met onze fiduciaire beheerder Univest Company zijn opgezet. Deze beleggingsfondsen zijn gericht op effecten op de langere termijn.
Uitvoering en ‘real world impact’
De huidige impact-beleggingsfondsen investeren in meer dan 100 ondernemingen die zich richten op diverse oplossingen, zoals duurzaam vervoer, schoner drinkwater en ondersteuning voor kinderen met ontwikkelingsbeperkingen op, onder andere, sociaal-emotioneel gebied. Daarnaast investeren wij in zogeheten zorgvastgoed: panden waarin zorg geleverd wordt. Gegeven onze doelstellingen streven wij ernaar deze beleggingen de komende jaren te laten groeien.
Bij impact-beleggen is het van belang te meten welke daadwerkelijke verbeteringen de beleggingen opleveren. De vertaling van een investering in een bedrijf dat een technologie ontwikkelt om verbetering in de wereld te bewerkstelligen naar concrete impact is een uitdaging. Wij hebben eerste positieve en interessante cijfers, maar ook omdat wij investeren voor de langere termijn, zijn dat nog indicaties: een meer betrouwbaar en meer volledig inzicht is binnen enkele jaren te verwachten. Dat geldt deels ook voor onze inspanningen om de uitstoot van CO2 terug te dringen (zie ook het Nederlandse Klimaatakkoord hierboven) en dat uniform meetbaar en inzichtelijk te maken. Daarvoor zoeken wij samenwerking met andere pensioenfondsen en kijken wij naar best practices voor meetmethodes.
Kwartaalrapportages
Wij rapporteren op diverse manieren over duurzaamheid, zoals via deze website, nieuwsbrieven en in onze jaarverslagen. Over een aantal van onze inspanningen op het gebied van duurzaamheid rapporteren wij op kwartaalbasis: hoe wij invloed uitoefenen via engagement en stemmen, over feitelijke uitsluitingen en onze top 25 beleggingen.
Invloed uitoefenen
De dienstverlener Federated Hermes EOS rapporteert ieder kwartaal aan ons over de uitgebrachte stemmen en de dialogen die het namens ons aangaat met de ondernemingen waar wij aandelen in bezitten.
Rapportage 4e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
Rapportage 3e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
Rapportage 2e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
Rapportage 1e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
* De rapportage over Progress geldt ook voor Forward; met het oog op omvang en kosten wordt geen aparte rapportage voor Forward opgesteld.
Rapportage 4e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
Rapportage 3e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
Rapportage 2e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
Rapportage 1e kwartaal 2020*: rapportage stemmingen | rapportage dialoog
* De rapportage over Progress geldt ook voor Forward; met het oog op omvang en kosten wordt geen aparte rapportage voor Forward opgesteld.
Uitsluitingsbeleid en feitelijke uitsluitingen
Het vermogen van Forward is vanwege zijn kortere bestaan nog relatief klein. Daardoor zijn de mogelijkheden op het gebied van beleggen beperkt en maakt Forward gebruik van beleggingsfondsen met meerdere participanten. Door de schaalvoordelen van deze fondsen blijven de kosten laag, maar helaas zijn deze fondsen minder ver met het uitsluiten van bepaalde bedrijfstakken. Hierdoor kan het voorkomen dat Forward indirect belegt in bijvoorbeeld de categorie 'tabak', terwijl wij deze categorie volgens het beleid van het pensioenfonds uitsluiten. Wij streven vanzelfsprekend naar verdere uitsluiting in deze fondsen. Onderstaand beleid is uitsluitend van toepassing op de directe beleggingen van het Unilever Pensioenfonds. Bij Progress - dat een aanzienlijk groter vermogen en daardoor meer directe beleggingen heeft - wordt onderstaand beleid breder toegepast. Het beleid ziet toe op bedrijfstakken, ondernemingen en landen.
A. Uitsluiting bedrijfstakken
Wij kunnen besluiten een product (bijvoorbeeld tabak) uit te sluiten. Zo’n product moet dan voldoen aan de volgende vier criteria:
1. Het product is per definitie schadelijk voor mensen, en
2. Daar kunnen wij met onze invloed als aandeelhouder niets aan veranderen, en
3. Het heeft geen nadelige gevolgen als het product er niet meer zou zijn, en
4. Er is een wereldwijd verdrag over het uitbannen van het product of het is door het Unilever Pensioenfonds beargumenteerd dat het beleggen in het product risico op reputatieschade voor het fonds met zich kan meebrengen.
B. Uitsluiting ondernemingen
Handelt een onderneming in strijd met fundamentele principes/doelen van ons beleid voor duurzaam beleggen? Dan gaan wij eerst de dialoog aan en maken wij gebruik van ons stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen. Leidt dit niet tot het gewenste resultaat, dan gaan wij over tot het uitsluiten van beleggingen in de betreffende onderneming. Criteria voor uitsluiting zijn:
- De onderneming is betrokken bij de productie van wapens en/of wapensystemen of essentiële onderdelen daarvan, die verboden zijn volgens internationaal recht, of waarvan het gebruik in strijd is met fundamentele humanitaire beginselen. Dit betreft momenteel anti-persoonsmijnen, clustermunitie, biochemische wapens, wapens verrijkt met uranium, witte fosfor en nucleaire wapens.
- De onderneming schendt in ernstige mate de Global Compact-principes van de VN en dialoog leidt niet tot gedragswijziging. Bijvoorbeeld als de onderneming direct verantwoordelijk is voor schending van mensenrechten.
- De onderneming haalt minimaal 50% van haar inkomsten uit kolen of is voor haar activiteiten voor meer dan 50% afhankelijk van kolen.
- De onderneming kan volgens onze omschrijving worden gezien als ‘betrokken in de productie van tabak’.
C. Uitsluiting overheden
Wij sluiten beleggingen in een overheid uit als het een controversieel land betreft dat op de sanctielijst van tenminste twee van de volgende drie instanties/landen staat: EU, VN en VS.
Feitelijke uitsluitingen
- Uitsluitingslijst 4e kwartaal 2020
A. Uitsluiting bedrijfstakken
Wij kunnen besluiten een product (bijvoorbeeld tabak) uit te sluiten. Zo’n product moet dan voldoen aan de volgende vier criteria:
1. Het product is per definitie schadelijk voor mensen, en
2. Daar kunnen wij met onze invloed als aandeelhouder niets aan veranderen, en
3. Het heeft geen nadelige gevolgen als het product er niet meer zou zijn, en
4. Er is een wereldwijd verdrag over het uitbannen van het product of het is door het Unilever Pensioenfonds beargumenteerd dat het beleggen in het product risico op reputatieschade voor het fonds met zich kan meebrengen.
B. Uitsluiting ondernemingen
Handelt een onderneming in strijd met fundamentele principes/doelen van ons beleid voor duurzaam beleggen? Dan gaan wij eerst de dialoog aan en maken wij gebruik van ons stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen. Leidt dit niet tot het gewenste resultaat, dan gaan wij over tot het uitsluiten van beleggingen in de betreffende onderneming. Criteria voor uitsluiting zijn:
- De onderneming is betrokken bij de productie van wapens en/of wapensystemen of essentiële onderdelen daarvan, die verboden zijn volgens internationaal recht, of waarvan het gebruik in strijd is met fundamentele humanitaire beginselen. Dit betreft momenteel anti-persoonsmijnen, clustermunitie, biochemische wapens, wapens verrijkt met uranium, witte fosfor en nucleaire wapens.
- De onderneming schendt in ernstige mate de Global Compact-principes van de VN en dialoog leidt niet tot gedragswijziging. Bijvoorbeeld als de onderneming direct verantwoordelijk is voor schending van mensenrechten.
- De onderneming haalt minimaal 50% van haar inkomsten uit kolen of is voor haar activiteiten voor meer dan 50% afhankelijk van kolen.
- De onderneming kan volgens onze omschrijving worden gezien als ‘betrokken in de productie van tabak’.
C. Uitsluiting overheden
Wij sluiten beleggingen in een overheid uit als het een controversieel land betreft dat op de sanctielijst van tenminste twee van de volgende drie instanties/landen staat: EU, VN en VS.
Feitelijke uitsluitingen
- Uitsluitingslijst 4e kwartaal 2020
Top 25 beleggingen
Wij publiceren elk kwartaal de 25 grootste beleggingen in aandelen, staatsobligaties en bedrijfsobligaties (zowel bedrijfsobligaties die een hoge mate van kredietwaardigheid hebben/waar duurzaamheidscriteria worden meegewogen als hoogrenderende bedrijfsobligaties). Op termijn wordt de lijst aangevuld met onze andere beleggingscategorieën, waaronder vastgoed en hypotheken.
- Top 25 Forward 4e kwartaal 2020
- Top 25 Forward 4e kwartaal 2020